Crocus laevigatus Κρόκος ο λείος

Χώρα 21/11/2009 Chora

Ο Κρόκος ο λείος (Crocus laevigatus, Bory & Chaub. 1832) είναι ενδημικό γεώφυτο της Νότιας Ελλάδας με πλατιά εξάπλωση από την Κρήτη και τις Κυκλάδες έως την Αττική και την Πελοπόννησο.
Πήρε το όνομά του από τους χιτώνες του βολβού του
που είναι λείοι.
Βιότοπος: πετρώδεις περιοχές, βραχώδεις θέσεις, ρωγμές βράχων, διάκενα πευκοδασών
Εδώδιμος με γεύση κάστανου. Στη Σαντορίνη λέγεται
«καστανίδα» και στην Αμοργό «γούλα».
Έχει κυρίως φθινοπωρινή άνθηση, από τον Οκτώβριο, σε υψόμετρα από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1500 μέτρα. Σε διάφορες περιοχές και ανάλογα με το υψόμετρο, ανθίζει μέχρι τα μέσα του χειμώνα. Ανοιξιάτικη άνθιση εμφανίζει στα ορεινά της Νάξου και της Άνδρου.
Τα άνθη, που συνήθως είναι εύοσμα, παρουσιάζουν χρωματική ποικιλομορφία: λευκά, μοβ-ρόδινα, λιλά...
Στην Αμοργό και την Ηρακλειά τα άνθη παρουσιάζουν την ιδιομορφία να είναι δίχρωμα, με τα 3 εσωτερικά τέπαλα λευκά και τα τρία εξωτερικά σε χρώμα λιλά.

Ετυμολογία:
Crocus > κρόκος > πιθανώς από την κρόκη (υφάδι) από τα γεννητικά όργανα (ανθήρες, κλπ) που έχουν παρόμοιο σχήμα με τα υφάδια.
laevigatus, a, um > > levigo λειαίνω, γυαλίζω = λείος.

Μάρμαρα Χώρας 16/11/2009 Marmara (Chora)

Λαγκάδα 15/11/2009 Lagada

Αρχαία Μινώα 23/11/2007 Ancient Minoa

Αγία Βαρβάρα (Χώρα) 20/11/2009 Chora

Erica manipuliflora / Ρείκι

 Κάψαλα ( Χώρα)

Το ρείκι (Erica manipuliflora) είναι φρυγανώδης θάμνος με πλούσια ανθοφορία το φθινόπωρο. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, κάλυπτε μεγάλες εκτάσεις στην Αμοργό αλλά τώρα έχει περιοριστεί, ιδιαίτερα στην Κάτω Μεριά, μάλλον από την αδηφαγία των κατσικιών. Τα άνθη του είναι πολλά, μικρά, κωδωνοειδή, ρόδινα σε μακριές ταξιανθίες. Αποτελεί άριστο μελισσοτροφικό φυτό..

Άγιος Παντελεήμονας (Κατάπολα)

 Βρούτση

.

Αλώνι στα Κατάπολα

Κατάπολα 01/08/2004 Katapola

Τα  αλώνια στην Αμοργό έχουν πλέον εγκαταλειφθεί, αφού βεβαίως έχει  εγκαταλειφθεί εδώ και 40 περίπου χρόνια η καλλιέργεια των δημητριακών (σιτάρι και κριθάρι ξεχωριστά, ή ανάμεικτα ως «σμιγάδι»). Όπως λέει και ο ξάδερφός μου Νίκος Κωβαίος από τους Λιβανούς, ο γιος του δεν ξέρει τι σημαίνει θημωνιά (ευτυχώς ξέρει βιολί). Σε ένα μικρό βαθμό, πάντως,  συνεχίζεται η χρήση των αλωνιών, κυρίως στην Αιγιάλη, για το αλώνισμα του κατσουνιού, από το οποίο παράγεται η αμοργιανή φάβα. Παρά την εγκατάλειψη και το χορτάριασμά τους, τα αλώνια εξακολουθούν να αποτελούν μια από τις χαρακτηριστικές εικόνες του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της Αμοργού. 

Αλώνια υπάρχουν κοντά στους οικισμούς και σε περιοχές με «χτιά» (αναβαθμίδες με ξερολιθιές) όπου καλλιεργούσαν δημητριακά, κατσούνι, όσπρια κ.α. Επίσης κάθε «μινόρι» έχει το δικό του αλώνι. Μινόρι λέγεται στην Αμοργό ο οικογενειακός οικισμός με τα χωράφια του. Μινόρια υπάρχουν στην περιοχή της Χώρας και τα κατοικούσαν μία ή μερικές οικογένειες με συγγένεια πρώτου βαθμού.